سیاست های جمعیتی و فراباورهای آن

author

  • سید میر صالح حسینی
Abstract:

در دهه های گذشته بر کاهش جمعیت، و در دهه نود بر افزایش جمعیت تأکید می شود. به راستی علت این تفاو تها در سیاست گزاری چیست؟ نوشتار حاضر، بخشی از این مسئله را مورد کاوش قرار داده و نشان م یدهد فراباورهای جمعیتی، به آن دسته از عناصر واقعی اشاره میکند که در تصمیم گیری های مربوط به سیاست هایِ جمعیتی و رشد مناسب جمعیت در جامعه اسلامی، مؤثر است. در این مقاله، علاوه بر بیان سیاست گزاری های کمی و کیفیِ جمعیت از دیدگاه اسلام، به علل انعطا فپذیری این سیاس تها در اندیشه اسلامی پرداخته می شود. یافته های این پژوهش به شاخص هایی از قبیلِ فرهنگ مادی و غیر مادی، باروری، زندگی شهری، سن ازدواج، اشتغال، تراکم و پراکنش جمعیت اشاره دارد و افزایش نسل پاک را از سیاست های جمعیتیِ مورد قبول اسلام دانسته است. دلایل انعطاف پذیریِ سیاست افزایشی جمعیت نیز، به فقه پویای مکتب اهل بیت(ع) تحلیل شده که با احکام ثانویه بر اساس مصالح عصری و مکانیسم های علم اصول و قواعد فقهی ممزوج گردیده است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بایسته های تغییر سیاست های تقنینی جمعیتی جمهوری اسلامی ایران

مسئله ی جمعیت ىکی از موضوعات موردنظر برنامه ریزان و سیاست گذاران در هر جامعه اى است. امروزه، مقوله ی جمعیت تنها به عنوان یک موضوع مجرد مطرح نیست، بلکه این امر یک مسئله ی سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و امنیتی گسترده و پیچیده است که باید به همه ی جوانب آن جامع و صحیح نگریسته شود. مشکل جمعیتی ایران تنها در کاهش نرخ رشد خلاصه نمی شود بلکه توزیع نامتناسب جمعیت و تراکم بالای برخی مناطق و شهرها نیز وجود دا...

full text

روندهای مهاجرت داخلی و اولویت های سیاست جمعیتی ایران

جامعه ایران در دوره معاصر خود مانند دیگر جوامع تغییرات شگرفی را از بعد جمعیتی تجربه کرده است. شش برابر شدن میزان نفوس در کمتر از یک قرن و تبدیل شدن جامعه ایران از جامعه عمدتا روستایی و عشایری به جامعه ای با جمعیت بالای هفتاد و پنج درصد شهری بر اثر بی سابقه ترین مهاجرت های داخلی ایرانیان در نیم قرن اخیر از جمله این تغییرات شگرف با آثار بلندمدت و بی مانند است. این حجم رشد و مهاجرت جمعیت را می توا...

full text

سیاست جمعیتی برای شهرهای ایران

با وارد شدن به مرحله گذار جمعیتی، جمعیت ایران نیز افزایش یافته و موجب افزایش شهرنشینی در کشور شده است. در حال حاضر شهرنشینی در ایران، مانند سایر نقاط جهان، روند غالب محل سکونت را تشکیل می‌دهد. هدف این مقاله جواب به دو سوال زیر است: (1) آیا ما نیاز به سیاست جمعیتی برای شهرهای ایران داریم؟، و (2) سیاست جمعیتی برای شهرهای ایران چه خصوصیاتی باید داشته باشد و چه مسایلی باید در تهیه آن در نظر گرفته ش...

full text

چشم انداز تحولات جمعیتی ایران: لزوم تجدید نظر در سیاست های جمعیتی

هدف اصلی این مقاله بررسی تحولات گذشته ی جمعیت کشور طی سال های 1280 تا 1385 و آینده نگری آن تا سال 1425 است. در این مقاله پیش بینی های جمعیتی سازمان ملل ارزیابی شده است. برای ارزیابی مطابقت پیش بینی های جمعیتی سازمان ملل با شرایط ایران، مرکز مطالعات و پژوهش های جمعیتی آسیا و اقیانوسیه با استفاده از داده های سرشماری سال 1385 به عنوان سال پایه، به پیش بینی جمعیت کشور پرداخته است. این پیش بینی جمعی...

full text

گفتمان‌های جمعیتی در ایران: سیاست و بازتولید رسانه‌ای

مساله این مقاله، نبود شناخت درباره ویژگی‌های گفتمان‌های جمعیتی است که در رسانه‌ها تولید و بازتولید می‌شوند، و می‌توانند بر تصمیم‌گیری‌های سیاسی و شخصی اثر بگذارند. در این مقاله با توجه به نقش گروه‌های متخصصان و ذینفعان در تنویر افکار عموم و یاری رساندن به برنامه‌ریزان در تنظیم سیاست‌های جمعیتی متونی که رویکرد صاحب‌نظران از جمله متخصصان جمعیت‌شناسی را در این باره بازتاب می‌دهند، با روش تحلیل گفت...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 3  issue 10

pages  75- 94

publication date 2014-12-01

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023